Β’ Εξαγορά διαγωνισμού ανάπλασης Πλ. Ελευθερίας
Μια υπόμνηση του χαμένου ίχνους του αστικού ιστού προ της πυρκαγιάς επιτυγχάνεται με μια καθαρή διαίρεση της πλατείας σε δύο διαφορετικά τμήματα: σε ένα «αστικό φυτεμένο δωμάτιο» και σε έναν υπαίθριο ελεύθερο χώρο που αντιστοιχεί σε ένα μητροπολιτικό αστικό κενό με διαστάσεις αντίστοιχες της Πλατείας Αριστοτέλους.
Επιχειρούμε την εγκατάσταση ενός μνημονικού μηχανισμού που θα μένει σε πρώτο χρόνο ολοκληρωτικά αφανής. Για τον επισκέπτη της πλατείας Ελευθερίας ο τόπος θα παρουσιάζει ένα φιλόξενο σκιασμένο καθιστικό χώρο με παράλληλα καθίσματα.
Στους πάγκους συναντά βύσματα που, με χρήση κοινών εφαρμογών επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality) καλούν τους επισκέπτες να προσανατολίσουν τις συσκευές που ίσως έχουν μαζί τους προς προεπιλεγμένα σημεία της πλατείας και προς τον τοίχο όπου (καθένας για τον εαυτό του) μπορεί να παρακολουθήσει τώρα ένα προετοιμασμένο πρόγραμμα που θα αναλογεί σε κάθε διεύθυνση της πλατείας.
Καμιά από τις επιλογές μας δεν οδηγεί σε φανερή αναγνώριση της πλατείας ως χώρου που φιλοξενεί ένα μνημείο με την τρέχουσα έννοια του όρου. Η εργασία προτείνει ένα αφανές μνημείο του οποίου η ισχύς οργανώνεται μόνον από την επιθυμία του επισκέπτη να το αποκρυπτογραφήσει.
Όλα τα δένδρα μεταφυτεύονται στο δυτικό τμήμα καθιστώντας το ανατολικό ένα μεγάλο κενό χώρο όπου κυριαρχούν οι ιδιαίτερες πλακοστρώσεις που ενοποιούν το σύνολο του χώρου από την οδό Μητροπόλεως έχει έως την θάλασσα.
Η εννοιολογική αυτή προσέγγιση αποδίδει ένα χώρο υποβλητικό και έντονα μνημειακό με δωρικά χαρακτηριστικά. Παραμένουν όμως ζητήματα επεξεργασίας σε σχέση με τον ισχυρό αστικό ιστό προς την οδό Βενιζέλου.
Αξιοσημείωτη είναι η άρτια αισθητική της παρουσίασης της πρότασης.- Η πρόταση επιχειρεί μια ισχυρή εννοιολογική προσέγγιση.
- Κρίνεται αξιόλογος ο διαχωρισμός σε μια ζώνη πυκνού, υψηλού πρασίνου με περιοχές καθιστικών, που λειτουργεί ως τόπος μνήμης του διωγμού των Εβραίων και σε μια ζώνη καθαρά αστικού χώρου.
- Εκτός του ότι αποτελεί μια πολύπλοκη τεχνικά πράξη η μεταφύτευση των υψηλών πλατάνων της οδού Βενιζέλου αποστερεί ουσιαστικά την πλατεία από τα σημαντικά οφέλη της παρουσίας τους στη θέση αυτή. Συνέπεια της κίνησης αυτής είναι η απογύμνωση του μεγαλύτερου μέρους της πλατείας με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την οικειοποίησή του.
- Παρότι υπάρχει διάθεση ενοποίησης της πλατείας με το θαλάσσιο μέτωπο αυτή η σχέση μειώνεται ιδιαίτερα από το συμπαγή τοίχο, που οριοθετεί το χώρο πρασίνου προς την οδό Νίκης, και το υπόστεγο στην απόληξη της οδού Βενιζέλου.
- Η πλήρης ανατροπή των κυκλοφοριακών συνθηκών της περιοχής αδυνατίζει την πρόταση.
