Β’ Βραβείο διαγωνισμού ανάπλασης Πλ. Ελευθερίας

1918 προβολές
Β’ Βραβείο – κωδικός συμμετοχής 11011011ΑG

Αρχιτεκτονική Μελέτη: ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΙΚΑΠΕΠΠΑΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ, αρχιτέκτονες μηχανικοί
Φυτοτεχνική Μελέτη: ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ, Αρχιτέκτων Τοπίου
Ηλεκτρο-μηχανολογική Μελέτη: ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΟΚΚΙΝΑΚΗΣ, μηχανολόγος-ηλεκτρολόγος μηχανικός

        
     

 
Αναζητήθηκε ένας κεντρικός χώρος υποδοχής, μια “πλατεία οδός”, ως η αρχετυπική θεώρηση της αγοράς – χώρος συγκέντρωσης, έκφρασης συλλογικών συμπεριφορών. Ένας χώρος αστικότητας διαμπερής, όχι κλειστός, που συμμετέχει στο χαρακτήρα και ατμόσφαιρα του τόπου, ως άνοιγμα στον ορίζοντα της Θεσσαλονίκης και στα πολιτιστικά δρώμενα της παρακείμενης προβλήτας.

Πρωταρχικός λοιπόν χειρισμός, είναι η μεγέθυνση των αντιληπτικών ορίων της πλατείας, χωρίς να αλλοιωθεί το κυκλοφοριακό δίκτυο. Ο χώρος της πλατείας εκτείνεται ως ενιαίο δάπεδο, με ενιαία πλακόστρωση, ορίζοντας ότι η πλατεία ανήκει στα περιβάλλοντα κτίρια, ως ένα μεγάλο εσωτερικό. Η πλατεία θεωρείται ότι αποτελεί μέρος και πολεοδομική αναπνοή, ένας αστικός συντελεστής, που λειτουργεί οργανικά στην πόλη, ως εκδοχή μιας συνέχειας και όχι ως υπόλοιπο ενός αστικού κενού.

Το ενιαίο αυτό δάπεδο, αποτελεί ένα “πεδίο”, που υποδέχεται και φιλοξενεί δράσεις, αλλά και λειτουργεί ως ενεργοποίηση μιας αφήγησης για τον ίδιο τον Tόπο και το Χρόνο του. Το δάπεδο της πλατείας κατοικείται, αποτελώντας τη μέγιστη αξιοποίηση και μεγέθυνση του χώρου, αλλά και κατοικεί το ίδιο, σε μια εν τόπω σχέση, ως genius loci.

Το δάπεδον, ( ετυμολογικά > δα-(γή) και πέδον< πούς, πόδι), είναι μια ορθολογική πράξη αναγνώρισης και οικειοποίησης, όπου μας επιτρέπει να σταθούμε και να δούμε τον κόσμο γύρω, να δούμε συγγένειες και συνάφειες, να βιώσουμε τον χρόνο στις πολλαπλές εκδοχές του.

Δεν θεωρείται απλά ένας άδειος χώρος, αλλά μια ενιαία χωρική οντότητα, μια αστική σκηνή, ένα όλον, έτοιμο να δεχτεί και όχι να επιβάλλει, ανοιχτό και ελεύθερο, όπου ο κάτοικος – επισκέπτης της, εναλλάσσοντας ρόλους θεατή – ηθοποιού, καθήμενου – διερχόμενου, καθιστά την πλατεία, άρθρωση και γεγονός συνάντησης. Μια αστική σκηνή που εκτείνεται, συγγενεύοντας με μια προσέγγιση του χώρου ως σώμα, ένας χώρος – σώμα, που ο χρόνος δοκιμάζει.

Η έννοια του σώματος της πλατείας, ως υλικό παλίμψηστο, με διαδοχικές διαγραφές και εγγραφές, ένα σώμα που δέχεται, ένα σώμα που πάσχει, θυμάται, μαρτυρά και αφηγείται, αποτελεί ένα ζωντανό αρχείο από υλικότητες με σημασία, όπου ζητούν φανέρωση και ταξινόμηση.


ΔΑ – ΠΕΔΟΝ   >   ΠΕΔΙΟ   >   ΑΣΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ   >   ΣΩΜΑ ΕΓΓΡΑΦΗΣ

Ο χώρος της πλατείας λοιπόν, δεν θεωρείται ένα αδιαμόρφωτο κενό, που αναζητεί μια αισθητική και μόνο επέμβαση, αλλά ένα πεδίο συμπύκνωσης νοημάτων και εννοιών, ένας μηχανισμός ενεργοποίησης του τόπου και του χρόνου του, της μαρτυρίας του, ως ένας τόπος Μνήμης.
Εργαλείο για αυτήν την προσέγγιση, αποτελεί η «μεταφορά».

4 αστικές “πράξεις”, λαμβάνουν χώρα και συγκροτούν το νοηματικό περιεχόμενο της πρότασης, τη μετατροπή του χώρου σε μια αφηγηματική κατασκευή, ως ένα πεδίο ενεργούμενων συμβάντων.
- ΤΕΙΧΟΣ ΜΝΗΜΗΣ
- ΥΔΑΤΙΝΗ ΣΧΙΣΜΗ
- ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ

Κρίση Επιτροπής Διαγωνισμού

Τη λύση οργανώνει ένας διαμήκης μνημειακός άξονας, κάθετος στην Λ. Νίκης ο οποίος χωρίζει την πλατεία σε δυο τμήματα, που όμως υπέρ-καθορίζει την όλη διαμόρφωση. Στο ανατολικό και μεγαλύτερο τμήμα, αναπτύσσεται το κυρίως ανοικτό πλάτωμα στο οποίο διατηρούνται τα ψηλά δένδρα χωρίς να εμπλουτίζονται. Στο δυτικό τμήμα δημιουργείται ένα γραμμικό πάρκο με νέα δένδρα παράλληλα στα υφιστάμενα.

Τα δυο τμήματα διαχωρίζονται από κανάλι με νερό καθώς και από επαναλαμβανόμενα ψηλά στοιχεία που στην επιφάνεια τους κυλάει νερό. Τα στοιχεία αυτά ορίζουν τον μνημειακό άξονα ο οποίος ευθέως αναφέρεται στον διωγμό των Εβραίων ενώ παραμένει το σχετικό γλυπτό στην περιοχή της πλατείας.

Ένα σκάμμα, διαμορφωμένο ως αρχαιολογική ανασκαφή, αναδεικνύει ένα μέρος του τείχους. Τα έντονα επαναλαμβανόμενα στοιχεία από σκυρόδεμα προσδίδουν ένα ιδιαίτερο πλαστικό χαρακτήρα παρά την ακαμψία τους.


Η πρόταση:

– οργανώνεται με βάση το μνημειακό άξονα, ο οποίος διατρέχει την πλατεία και αναφέρεται ευθέως στο διωγμό των Εβραίων.
– εισάγει το υδάτινο στοιχείο συσχετίζοντάς το με τον τοίχο-μνημείο και τη θάλασσα, ωστόσο ίσως δημιουργηθούν προβλήματα κατά την καθημερινή χρήση της πλατείας.
– συμβάλλει στην ανάδειξη της αστικότητας του χώρου και εντάσσεται λειτουργικά στον αστικό ιστό.
διατηρεί στο σύνολό τους τα υψηλά δέντρα.
– επιχειρεί μια έντονη γεωμετρική οργάνωση εγκλωβίζοντας το πράσινο σε αυστηρά καθορισμένες ζώνες.
προτείνει τη διατήρηση του υπάρχοντος μνημείου χωρίς όμως να το εντάσσει δημιουργικά στη λύση