Μελέτη ανάπλασης ευρύτερης περιοχής Πλατείας Χρηματιστηρίου
Η μελέτη Ανάπλασης της περιοχής του Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης μεταξύ των οδών Εγνατίας, Ι. Δραγούμη, Τσιμισκή και Δωδεκανήσου με τον συνοπτικό τίτλο «Ανάπλαση περιοχής πλατείας Χρηματιστηρίου» εκπονείται από το Τμήμα Αρχιτεκτονικών Μελετών της Δ/νσης Μελετών Αρχιτεκτονικών Έργων, και αφορά την αναμόρφωση περιοχής εμβαδού 110 στρεμμάτων περίπου και ειδικότερα των πλατειών Χρηματιστηρίου και Εμπορίου.
Η περιοχή μελέτης περιλαμβάνει ένα σημαντικό τμήμα του παλιού εμπορικού και επιχειρηματικού κέντρου όπως αυτή διαμορφώθηκε τους τελευταίους αιώνες και σήμερα παρακμάζει.
Ειδικότερα η περιοχή παρέμβασης περικλείεται από τις οδούς, Εγνατία, Ίωνος Δραγούμη, Τσιμισκή και Δωδεκανήσου μία περιοχή περίπου 110στρ. και περιλαμβάνει του παλιούς εμπορικούς πυρήνες της οδού Αγίου Μηνά, Εδέσσης και Β.Ουγκώ, τις πλατείες Εμπορίου και Χρηματιστηρίου, το επιχειρηματικό κέντρο του Χρηματιστηρίου των Τραπεζών, τα κτίρια και τις ιδιοκτησίες των Χρηματιστών και μεγαλοεμπόρων.
Η περιοχή Χρηματιστηρίου, όπως θα ονομάζεται η ευρύτερη περιοχή όπως καθορίστηκε παραπάνω, αποτελεί τμήμα της παλιάς Εβραϊκής Συνοικίας Μάλτα, που ήδη από τα μέσα του 16ου αιώνα εκτείνεται ανάμεσα στην οδό Εγνατία και την «Ιστιρά» (αγορά). Στην ίδια ζώνη όταν η πόλη αναπτύσσεται εμπορικά εγκαθίστανται πολλοί ξένοι και έτσι από τον 18ο αιώνα παίρνει το όνομα Φραγκομαχαλάς.
Κομβικό σημείο ήταν η καθολική εκκλησία και ο βασικός άξονας η οδός Φράγκων με τις κατοικίες των πλούσιων Εβραίων και την Οθωμανική Τράπεζα. Στα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τον μεσοπόλεμο, στην περιοχή αναπτύσσονται οι Τράπεζες και οι επιχειρήσεις και γίνεται το επιχειρηματικό κέντρο της πόλης.
Πρόκειται για ένα πυκνοδομημένο και ομοιογενές σύνολο κτισμάτων, με πολεοδομική οργάνωση και αρχιτεκτονικά στοιχεία, αντιπροσωπευτικά της μορφής και ακμής της πόλης τους τελευταίους δύο αιώνες. Το σύνθετο και αξιόλογο πολεοδομικό σχέδιο δέχεται σημαντικές αλλοιώσεις από το ορθολογιστικό σχέδιο Hebrard, που με τον κάνναβο του καταστρέφει σημαντικό αριθμό κτιρίων προϋφιστάμενων του 1917 τα οποία δεν είχαν καεί από την πυρκαγιά.
Στα κτίρια της περιοχής βρίσκουμε πλούσια μορφολογικά στοιχεία από όλα τα ρεύματα Αρχιτεκτονικής και χρήση νέων υλικών, όπως τα μεταλλικά στέγαστρα και οι υαλωτές στέγες στις στοές και τις διόδους.
